تأثیر مدت زمان تقطیر با آب بر کمیت و کیفیت اسانس برگ‌بو (Laurus nobili L.)

برگ‌بو با نام علمی Laurus nobilis L. درختی دو پایه و بومی نواحی مختلف اروپای جنوبی و منطقه مدیترانه است. به‌علت برگهای همیشه سبز و ظاهر زیبایی که دارد، پرورش آن در ایران معمول گشته، به‌طوری که امروزه در منطقه وسیعی از شمال ایران و اماکن دیگر یافت می‌شود. این درخت برگهای معطر منفرد، به رنگ سبز تیره دارد. با توجه به رابطه بین مدت زمان تقطیر و بازده و درصد ترکیب‌های تشکیل‌دهنده اسانس، تحقیق در مورد مدت زمان بهینه تقطیر که با کمترین مصرف انرژی بتوان بهترین کمیت و کیفیت را از اسانس هر گیاهی بدست آورد، همواره مورد توجه محققان بوده است. بنابراین در این تحقیق، تأثیر هشت زمان مختلف اسانس‌گیری بر روی بازده و اجزای تشکیل‌دهنده اسانس برگ‌بو مورد مطالعه قرار گرفت. به این منظور برگهای این گیاه از باغ گیاه‌شناسی ملی ایران (تهران) در تیرماه 1388 جمع‌آوری و پس از خشک‌کردن در سایه به روش تقطیر با آب اسانس آنها استخراج گردید. اسانس‌ها به کمک دستگاه‌های کروماتوگرافی گازی مجهز به آشکارساز یونش شعله‌ای و کروماتوگرافی گازی مجهز به طیف‌سنج جرمی مورد تجزیه و شناسایی قرار گرفت. بازده اسانس برگ بو (w/w نسبت به وزن خشک) برای زمان‌های 15، 30، 45، 60، 75، 90، 105 و 120 دقیقه به‌ترتیب برابر 35/1%، 92/1%، 97/1%، 2%، 31/2%، 49/2%، 58/2% و 60/2% بدست آمد که بررسی آماری عدم تفاوت معنی‌دار بازده اسانس در سه مدت زمان 90، 105 و 120 دقیقه را نشان داد. بنابر نتایج این تحقیق، مدت زمان بهینه‌ از نظر بازده کمی برای استخراج اسانس برگ گیاه برگ‌بو زمان 90 دقیقه می‌باشد. همچنین در بررسی آماری میزان ترکیب‌های عمده اسانس برگ گیاه برگ بو مشخص شد که ترکیب 8،1-سینئول در زمان 15 دقیقه بالاترین مقدار را در اسانس دارد، در حالی که ترکیب سابینن در زمان‌های پس از 45 دقیقه به نهایت مقدار در اسانس می‌رسد. بنابراین مقدار ترکیب آلفا-ترپینیل استات در اسانس برگ بو در همه مدت زمان‌های مورد بررسی، ثابت باقی ‌ماند.